Mandarynka (Citrus reticulata) jest wiecznie
zielonym, niewielkim drzewem o wysokości do 7 m, należące do
gatunku roślin wieloletnich z rodziny rutowatych. Posiada
kształtne, zaokrąglone, symetryczne, raczej otwarte korony i rzadko
wymaga przycinania. Liście mandarynki mają kształt
eliptyczno-lancetowaty, są lekko zaostrzone i znajdują się na
krótkich, wąsko oskrzydlonych ogonkach oraz nie opadają na zimę.
Kwiaty są zgrupowane w niewielkich pęczkach i przeważnie ukazują
się w marcu. Barwa kwiatów rozpościera się od koloru białego po
różowawy. Kwiaty posiadają pięć płatków i liczne pręciki, są bardzo
pachnące i przyciągają pszczoły.
Owocami mandarynki są niewielkie jagody (o średnicy do 7 cm), w różnych odcieniach koloru pomarańczowego (w zależności od odmiany, zazwyczaj ciemnopomarańczowe). Posiadają nie grubą skórkę, która bardzo łatwo odchodzi od miąższu, który wraz z sokiem zawarty jest w segmentach. Środkowe segmenty również łatwo odchodzą od siebie. Owoce mandarynki są bardzo smaczne, słodkie, czasami słodko-kwaśne i orzeźwiające. Skórka zawiera dużo olejowych gruczołów, który daje delikatny aromat. Dziko rosnące mandarynki są bardziej kwaśne i mają dużo pestek, oraz posiadają nieprzyjemny zapach.
Mandarynka prawdopodobnie pochodzi z południowych Chin, obecnie uprawia się ją głównie w Japonii, Brazylii, Dekanie, basenie Morza Śródziemnego oraz w południowych rejonach Stanów Zjednoczonych. Owoce mandarynki ze względu na swój smak, aromat i zawarte w nich składniki odżywcze i witaminy mają wszechstronne zastosowanie. Stosuje się je m.in. w gastronomii, lecznictwie i w galanterii kosmetycznej.
Skórka dodana do dania nadaje mu zapach i zaostrza smak potrawy, na skórkach z mandarynek wyrabia się również nalewki np. „Mandaryn”, nadają się także do przyrządzania kompotów i dżemów. W kuchni chińskiej służą jako niezbędny dodatek do mięsa, zaś w kuchni francuskiej są podstawowym składnikiem do crepe suzette (naleśniki z dodatkiem soku z mandarynek, z nadzieniem z masła i cukru pudru, oraz utartej skórki mandarynki).
Dzięki dużej zawartości witamin: A, B2, B2, B3 ( PP ), B6, B12, C, D, E, K i związków mineralnych tj.: żelazo, magnez, fosfor, potas, sód, cynk, miedz, selen, kwasy foliowy i pantotenowy, błonnik, kwasy tłuszczowe omega 3 i omega 6, posiada właściwości lecznicze i dietetyczne. Codzienne spożywanie owoców zmniejsza poziom złego cholesterolu LDL, zmniejsza ryzyko wystąpienia raka wątroby i cukrzycy typu II, miażdżycy oraz zwalcza otyłość. Poprzez zawartość kwasów organicznych (jabłkowy i cytrynowy) oczyszcza organizm z tokstyn. Ze względu na silnie działanie zasadotwórcze, zalecane przy schorzeniach dróg moczowych, likwidują również zaparcia. Karotenoidy zawarte w mandarynkach działają ochronnie na organizm. Świeży sok łagodzi uporczywy kaszel i bronchit.
Olejek eteryczny produkuje się ze skórek mandarynki, poprzez wytłaczanie, który znalazł zastosowanie w produkcji żeli do ciała, szamponów, kremów, mydeł i perfum. Składniki olejku mają działanie dezodoryzujące. Hamuje wydzielanie łoju, przeciwdziała powstawaniu rozstępów, działa antyseptycznie. Posiada właściwości uspokajające, odświeżające i antydepresyjne. Doskonały w stanach rekonwalescencji oraz wpływa kojąco na centralny układ nerwowy. Posiada słodko - cytrusowy zapach, o odświeżającym i pobudzającym aromacie.